حال دریاچه ارومیه خوب است بعلاوه فیلم
گل بخر: حال دریاچه ارومیه این روزها بهتر از گذشته است چون بالاترین تراز را در هشت سال اخیر دارد و همانطور كه در زبان پارسی كهن به آن چیچست (درخشنده) می گفتند، این روزها می درخشد اما تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه زیادی مانده است.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا اینجا بزرگترین دریاچه داخلی ایران است؛ دریاچه ارومیه. در ورودی با بنری مواجه می شویم كه روی آن نوشته: «به اطلاع همشهریان عزیز می رساند ورود افراد مجرد به تفرجگاه دریا در ایام جمعه و ایام تعطیل اكیدا ممنوع می باشد. مدیریت تفرجگاه جاده شهید كلانتری»
علی حاجی مرادی - مسئول واحد برنامه ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه – می گوید: حدود دو ماه است كه این بنر نصب شده البته نصب آن ربطی به ستاد احیای دریاچه ارومیه ندارد. در واقع مسئولیت ما در حوزه آب رساندن و احیای دریاچه است و در زمینه امور دیگر مسوولیتی نداریم.
از كنار جاده تا دریاچه حدود ۱۰ متر راه است. یكی از عكاسان محلی دو سرویس بهداشتی را در دو طرف مسیر منتهی به دریاچه نشان داده است و می گوید: روزهای جمعه و روزهای تعطیل جمعیت زیادی اینجا می آید و چون از بامداد تا عصر اتراق می كنند نیاز به دستشویی دارند ولی دو تا توالت بیشتر اینجا نیست بدین سبب كنار آنها صف تشكیل می شود. بیشتر مواقع این توالت ها آب ندارند.
او به بر پا كردن حمام هایی در این محوطه اشاره و اظهارمی كند: اینجا تابستان ها معمولا بطور شخصی چند نفر دكه های آلمینیومی مثل حمام تك نفره درست و تانكر را پر آب می كنند و لوله كشی می كنند. قبلا پنج شش حمام بود اما الان دو تا بیشتر نیست چون قسمتی از آنها زیر آب رفته است.
حاجی مرادی تامین امكانات رفاهی را هم جزو وظایف ذاتی مسئولان استانی می داند.
باد ملایمی می وزد و انعكاس نور خورشید در دریاچه ارومیه چشم نواز است. حاجی مرادی از روزهایی می گوید كه این دریاچه وارد فاز بحرانی شد. بگفته او سال ۸۴ به بعد كه این اكوسیستم وارد فاز بحران شد، سطح آن به ۴۳۰۰ كیلومتر مربع كاهش پیدا كرد. سال ۹۳ در بدترین شرایط به ۱۱۰۰ كیلومترمربع رسید. الان این عدد ۳۲۰۰ كیلومتر مربع است. اگر خوش بینانه نگاه نماییم ۲۱۰۰ كیلومتر مربع به سطح دریاچه ارومیه اضافه شده اما همچنان با شرایط حدودا نرمال سال ۸۴ ۱۱۰۰ كیلومتر مربع فاصله داریم این در حالیست كه از سال ۷۴ تا ۹۳، ۸ متر تراز دریاچه یعنی معادل ارتفاع یك ساختمان سه طبقه ای را از دست دادیم.
مردم از وضعیت كنونی دریاچه ارومیه استقبال كرده اند؛ عده ای در آب شنا می كنند و عده ای دیگر گل های دریاچه را به بدن می مالند و می خندند. خبرنگارانی كه برای بازدید از عملكرد ستاد احیای دریاچه ارومیه آمده اند، با قایق موتوری گشتی در دریاچه می زنند البته این سوی دریاچه خبری از فلامینگو و آرتمیا نیست.
مهران نظری – مدیركل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی- وضعیت كنونی دریاچه ارومیه را نتیجه بارندگی خوب امسال و اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال های اخیر می داند و می گوید: سطح تراز دریاچه ارومیه امسال حداقل تا ۱۲۷۱.۹۶متر بالا رفت و بیشترین تراز آب دریاچه ارومیه در هشت سال اخیر به ثبت رسید.
هر سال با آغاز فصل گرما قسمتی از آب دریاچه ارومیه تبخیر می شود. بگفته نظری به سبب كاهش بارندگی و ورودی آب به دریاچه ارومیه طی یك ماه گذشته حدود ۲۳ سانتیمتر از ارتفاع دریاچه ارومیه كم شده است. امیدوارم تبخیر تا اختتام فصل گرما در آذربایجان غربی بیشتر از ۵۰ سانتیمتر نشود و پیش بینی می نماییم تراز دریاچه ارومیه به كمتر از ۱۲۷۱.۳۰نرسد. در ۲۰ تیرماه نیز حجم آب دریاچه ارومیه ۴ میلیارد و ۷۱ میلیون متر مكعب بود.
او اضافه می كند: سال قبل همین موقع برای تردد به جزایر از خودرو استفاده می كردیم و نمی توانستیم از قایق بهره ببریم اما امسال هم قایق سواری انجام می شود.
یكی از دغدغه های فعالان محیط زیست قربانی شدن اكوسیستم های دیگر برای احیای دریاچه ارومیه و سبب بروز مشكلات زیست محیطی جدیدی است. مدیركل محیط زیست آذربایجان غربی در این زمینه می گوید: نه تنها برای اطراف دریاچه ارومیه بلكه برای همه اكوسیستم های استان به ویژه اكوسیستم های تالابی برنامه داریم. در صورت حفاظت و احیای این اكوسیستم ها هم دریاچه ارومیه احیا می شود و هم اكوسیستم های ما لطمه نمی بینند.
وی ادامه می دهد: ما حق آبه دریاچه ارومیه را تامین می نماییم. آب مازاد نمی آوریم. مصرف آب را مدیریت می نماییم و جلوی هدررفت آنرا می گیریم. این اقدامات و به ویژه رهاسازی آب دریاچه ارومیه در فصل زمستان موجب می شود حق آبه صرف كشاورزی نشود و مستقیم وارد دریاچه ارومیه شود. اگر حق آبه دریاچه ارومیه را در فصل گرم رهاسازی نماییم، بیشتر از ۵۰ درصد آن هدر می رود و به دریاچه نمی رسد.
وقتی از اكوسیستمی مثل دریاچه ارومیه حرف می زنیم، فقط آب اهمیت ندارد بلكه وضعیت و تغییرات به وجود آمده در پوشش گیاهی و جانوری آن هم مهم می باشد. نظری درباره نظر برخی سمن ها درباره مهاجرت برخی حیوانات مانند گراز از منطقه به سبب خشكسالی نقطه به نقطه برخی تالاب ها می گوید: بطور قطع این اتفاق در دریاچه ارومیه رخ داد. با كاهش آب دریاچه ارومیه، برخی جزایر آن به خشكی وصل شدند بدین سبب برخی حیوانات مثل شغال، روباه و حتی پلنگ به جزیره راه پیدا كردند. الان روی این موارد كار می نماییم تا جمعیت حیات وحش در جزایر به ویژه گوزن زرد و قوچ و میش لطمه نبیند. بطور صد در صد نمی توانیم تضمین نماییم كه در صورت وقوع تغییراتی در یك اكوسیستم، در حیات وحش آن تغییراتی به وجود نمی آید ولی تلاش می نماییم این تغییرات را به حداقل برسانیم.
یكی از گونه هایی كه در دریاچه ارومیه امكان حیات دارد، «آرتمیا» است. آرتمیا سخت پوست كوچكی است كه در آب های لب شور تا آب های خیلی شور زندگی می كند. حداكثر اندازه این گونه باارزش ۲۰ میلیمتر است. آرتمیای بالغ دارای یك جفت چشم و ۱۱ جفت پای شنا است كه آبشش ها روی این پاها قرار دارند.
نظری، «آرتمیا» را همچون گونه هایی ذكر می كند كه جمعیت آن در دریاچه ارومیه در سال های اخیر در حال افزایش می باشد. او می گوید: اوج شكوفایی آرتمیا ارومیانا (آرتمیای دریاچه ارومیه) امسال رخ داده و واقعا بی نظیر بوده است. ما فكر می كردیم حتی اگر دریاچه ارومیه باردیگر پر آب شود، میزان آرتمیا این قدر افزایش پیدا نكند ولی امسال واقعا بی نظیر بوده است.
به گفته نظری میزان افزایش آرتمیا در مركز آرتمیا در دست بررسی می باشد و نتایج بررسی اعلام می شود.
نظری درباره صدور مجوز برداشت آرتمیا می گوید: اجازه برداشت آرتمیا را برای كارهای تحقیقاتی در حد بسیار كم صادر می نماییم اما به هیچ وجه اجازه برداشت صنعتی را نمی دهیم اما گاهی درفضای مجازی شایعاتی درباره برداشت آرتمیا مطرح می شود.
او اضافه می كند: یگان حفاظت محیط زیست و... شبانه روزی گشت و كنترل می كنند. هنوز موردی از دستگیری و صورت جلسه نداشتیم.
به گفته نظری وضعیت پوشش گیاهی منطقه در حیطه وظایف منابع طبیعی است اما به جرات می توان گفت بر اثر خشكسالی ها پوشش مرتعی و علوفه ای كه دارای ارزش اقتصادی و مهم برای تغذیه دام است، كم شده و گونه های مهاجم بسیار افزایش پیدا كرده است.
او در پاسخ به این پرسش كه آیا جلوی همه حوضه های آبریز به سمت دریاچه ارومیه باز شده است یا نه، می گوید: جلوی همه آنها باز نشده است ولی در كوشش برای تحقق این امر هستیم تا حق آبه رودخانه ها و سدهایی كه مطالعه و بطور رسمی اعلام نشده است را نهایی نماییم تا به رسمیت شناخته شود و خودمان تحویل بگیریم. در این جهت به دنبال راه اندازی ایستگاه هیدرومتری و تجهیز چند ایستگاه دیگر هستیم تا بتوانیم میزان آبی كه با تحویل داده می شود با میزانی كه باید تحویل داده شود را مقایسه نماییم.
وی در پاسخ به پرسش ایسنا درباره مشاركت جامعه محلی در احیای دریاچه ارومیه اظهار می كند: مشاركت خیلی خوب است. امسال مردم مطالبه گر شده اند و پیگیر وضعیت دریاچه ارومیه هستند و در فضای مجازی و سایت ها صحبت از دریاچه است. آموزش ها و مشاركت ها موثر بوده است و مردم الان می دانند كه دریاچه متعلق به خودشان است. همه می خواهند این دریاچه احیا شود.
نظری می افزاید: درست است كشاورزی تعطیل نشده است اما به دنبال راهكارهای خوبی هستیم كه هم كشاورزی انجام و هم دریاچه احیا شود. در این جهت هم محیط زیست و هم سازمان های دیگر اقدامات خودرا ادامه خواهند داد. خودمان امسال چندین پروژه در زمینه آموزش و مشاركت های مردمی و صندوق های خرد زنان روستایی داریم. شش روستا را برای امسال در نظر گرفته ایم البته در كوشش برای افزایش این تعداد در سال آینده هستیم.
در حین مصاحبه صدای شوخی و خنده گردشگران را می شنیدیم و بعضی زنان با مانتو و روسری نزدیكی های خشكی تنی به آب زده اند و مردان هم در حال شنا هستند.
مریم ۴۰ ساله كه ساكن ارومیه است، در حال بیرون آوردن وسایل پیك نیك از داخل خودرو است. او می گوید: ما قبل از خشك شدن دریاچه، هرسال سه چهار بار می آمدیم اما سال های بعد فقط از دور می دیدیم و حسرت می خوردیم و یاد گذشته ها می افتادیم ولی خوشبختانه امسال یه كم آب دریاچه بالا آمده است. این دومین بار است كه طی امسال آمده ایم و مهمانانمان را با خودمان آورده ایم. پارینه آب صورتی رنگ بود. مثل اینكه گازوئیل داخل آب ریخته بودی. واقعا چندش آور بود.
اشاره مریم به سرخ شدن رنگ آب دریاچه ارومیه در سال قبل به سبب اشباع شوری و وارد نشدن آب های شیرین و كاهش شدید اكسیژن و افزایش جلبك «دونالیلا سالینا» بود چون این جلبك با تولید رنگدانه بتاكاروتن بیشتر سبب سرخی آب دریاچه ارومیه شده بود.
یكی دیگر از توریستهایی كه به دریاچه ارومیه آمده بود، حسین ۵۰ ساله اهل میاندوآب است. او هم از افزایش آب دریاچه ارومیه خوشحال است و می گوید: قبلا ماهی یك دفعه اینجا می آمدیم اما چون آب بیشتر شده می خواهیم بیشتر بیاییم.
دور و بر خودروی حسین هم مثل بیشتر نقاط ساحل زباله دیده می شود؛ زباله هایی كه بیشتر پلاستیكی هستند و قاتل جان محیط زیست.
حسین معتقد می باشد كه باید اهتمام نماییم محیط زیست اینجا را تمیز نگه داریم و همه باید رعایت نمایند.
زمان زیادی تا غروب آفتاب نمانده است و شاخه های زردرنگ نور خورشید روی دریاچه پهن شده است. مردم همچنان در حال شوخی وخنده در كنار خشكی و داخل آب هستند و امیدوارند كه وضع دریاچه ارومیه به حالت قبل باز گردد.
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی كند.
فایل آنرا از اینجا دانلود كنید: video/mp4
منبع: گل بخر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب