پروژه انتقال آب در چین از تصمیم گیری در سال ۱۹۵۲ تا اجرا در سال ۲۰۰۲
به گزارش گل بخر، پروژه انتقال آب از جنوب به شمال در چین بزرگترین پروژه در این حوزه است که تابحال انجام شده؛ این پروژه شامل برداشت آب از رودخانه های جنوبی و رساندن آن به شمال کشور است. تا کنون حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب آب از جنوب چین به سرزمین های خشک شمالی آن منتقل شده است و ۱۴۰ میلیون نفر از نعمت آب بهره مند شده اند.
الهه جعفرزاده: از دهه ۱۹۸۰ میلادی به بعد، کاهش تدریجی بارندگی در شمال چین و بهره برداری بیش از اندازه از منابع زیرزمینی، سبب کاهش قابل توجه منابع آبی و بروز خشکسالی های مکرر در این منطقه شد. باتوجه به توسعه کشاورزی و تسریع روند شهری شدن در شمال این کشور، میزان سرانه منابع آبی به مرور در این ناحیه کاهش پیدا کرد و منجر به معضل جدی کمبود آب شد. از همین رو، برای حل مشکل کم آبی، ایده پروژه انتقال آب از جنوب به شمال چین، اولین بار در سال ۱۹۵۲ (توسط رئیس جمهور فقید، مائو تسه تونگ) عنوان شد. مائو تسه تونگ در بازدید از مدل مخزن رودخانه Huaihe در سال ۱۹۵۴.
اجرای نهایی پروژه تقریبا پنجاه سال بعد از نخستین پیشنهاد مائو شروع شد.
هدف از این طرح، جبران کمبود آب در شهرهای پکن و تیانجین و استانهای شمالی هبی، هنان و شاندونگ بود. ۵۰ سال بعد (در ۲۳ آگوست ۲۰۰۲) بعد از تحقیق و برنامه ریزی گسترده، این پروژه توسط شورای دولتی تصویب و کار بر روی مسیر شرقی پروژه در دسامبر ۲۰۰۲ آغاز شد. یک سال بعد هم ساخت و ساز در راه مرکزی آغاز گشت. منظره ای از مسیر انتقال آب از رودخانه یانگ تسه به رودخانه Huaihe.
معابر اصلی پروژه انتقال آب از جنوب به شمال چین
پروژه انتقال آب از جنوب به شمال چین، سه مسیر انتقال را شامل می شود؛ مسیر مرکزی (میانی)، با مسافت ۱۲۶۷ کیلومتر، مهم ترین مسیر انتقال شمرده می شود و آب را از رودخانه هان به شهرهای پکن و تیان جین منتقل می کند. اجرای مسیر میانی این پروژه در سال ۲۰۱۴ به پایان رسید. ۱۳ میلیارد متر مکعب آب از این مسیر به نواحی خشک شمالی چین انتقال یافته است. نقشه ای از پروژه بزرگ انتقال آب از جنوب به شمال چین.
به واسطه مسیر شرق هم آب از حوضه های میانی و پایین رودخانه یانگ تسه به مناطق شمال شرقی کشور منتقل می شود. ساخت و اجرای این مسیر در سال ۲۰۱۳ میلادی به پایان رسید. از آن زمان تا کنون، ۱۴.۸ میلیارد متر مکعب آب از مسیر شرقی منتقل شده است.
در مسیر غرب هم آب های سرچشمه رودخانه یانگ تسه به رودخانه «زرد» در شمال منتقل می شود. در راه غربی هم ۱۷ میلیارد متر مکعب آب تا کنون جابه جا شده است. تصویر ماهواره ای از رودخانه یانگ تسه و رودخانه زرد.
پروژه انتقال آب از جنوب به شمال چین چه مشکلاتی را با خود به همراه داشت؟
این طرح از ابتدا نگرانی ها را پیرامون خطرات احتمالی در زمینه محیط زیست، جابه جایی سکنه و تخریب مراتع برانگیخت. باطلاق شدن اکوسیستم در بالادست رودخانه یانگ تسه (با پیشینه جنگل زدایی)، کاهش جریان آب در سد موجود بر روی رودخانه یانگ تسه (که با کاهش تولید برق همراه است)، هزینه بالای ساخت وساز و پرداخت غرامت به افرادی که مسکن خویش را از دست می دهند، از نگرانی هایی بود که این پروژه با خود به همراه داشت.
در ماه مه ۲۰۱۱ هم مقامات چینی صراحتاً اعلام نمودند که موانعی در پروژه انتقال آب از جنوب به شمال چین وجود دارد؛ که شامل اثرات زیست محیطی و مشکلاتی برای افرادی که در راه انتقال آب ساکن هستند، می شود.
پروژه انتقال آب و عوارض زیست محیطی آن
ادوارد وانگ، خبرنگار باسابقه نیویورک تایمز، در همان سال نوشت: «به باور بعضی از کارشناسان و متخصصان چینی، این سیستم می تواند اکولوژی رودخانه های جنوبی را از بین ببرد و آنها را مانند رودخانه زرد بلااستفاده کند. دلیل این پیشبینی هم غفلت دولت از انجام مطالعات و بررسی های دقیق عنوان شد.»
صحبت های دیگری پیرامون مساله آلودگی این آب ها مطرح بود و گفته می شد «اگر نتوان کیفیت آب را به صورت مؤثر بهبود بخشید، آبزیان زیادی از بین خواهند رفت.» دولت چین هم اذعان کرده بود که آب یکی از چشمه های مسیر شرقی آلوده و ناپاک است و ما نمی دانیم آیا میتوان از آن حتی برای مصارف کشاورزی بهره برد یا نه.»
هم چنین در سالهای نخست پروژه، هشدارهایی در ارتباط با احتمال رسوب گذاری، بروز سیل و خطر آلودگی رودخانه هان داده شده بود.
مشکل در اسکان و دردسر مهاجرت؛ از دیگر مشکلات این پروژه
از دیگر مشکلات این پروژه، مقاومت روستائیانی بود که در مسیرهای انتقال آب سکونت داشتند و مایل به جابه جایی نبودند. قرار بود در مجموع ۳۳۵۰۰۰ نفر از سکنه اطراف سد دانجیانگکو جابه جا شوند. این جابه جایی یک مشکل جدی محسوب می شد چون که در واقع جای مناسبی برای اسکان تازه وجود نداشت. کسانی هم که نقل مکان کردند، شکایت داشتند که زمینی که برای اسکان مجدد آنها انتخاب شده بود خیلی مناسب نمی باشد. بیشتر بخوانید: پروژه انتقال آب در عربستان و چین چه بود و به کجا رسید؟/ ارزیابی این طرح در ایران
دولت چین برای مساعدت با جبران خسارات جابجایی مهاجران، سیاست های ترجیحی را مطرح کرد؛ وعده خانه های جدید، پرداخت غرامت و اعطای زمینهای کشاورزی. بعنوان مثال، به غیر از پرداخت غرامت برای اموال غیرمنقول و خانه قدیمی، به هر خانواده مهاجر یک زمین زراعی در روستای جدید به اضافه یارانه سالانه اختصاص یافت.
اما شنیده ها حاکی از آنست که حقیقت امر، با گفته های دولت خیلی فاصله دارد. مسکن های نامرغوب، غرامتی که بخشی از آن توسط دولت کسر شده، نبود اشتغال و بی محلی از جانب ساکنان بومی و عدم تمایل به پذیرش و کمک رسانی به خانواده های مهاجر حقیقت ماجراست.
چین با تحلیل و برنامه ریزی دقیق، ضمن ادامه این ابرپروژه، بر مشکلات فائق آمد
در نهایت، با گذشت سالیان متمادی و مطالعات فراوان، حدود ۲۶۰ پروژه برای کاهش آلودگی و بهبود کیفیت آب با حداقل استانداردهای نوشیدن در دست اجرا قرار گرفت. کارشناسان چین با تحلیل و برنامه ریزی دقیق تاکید کردند که همزمان با اجرای پروژه انتقال آب، پروژه های دیگری همچون توزیع منطقی آب، حفظ آب و خاک و محافظت از محیط زیست هم اجرا شود. این پروژه پیچیده در طول ساخت و تکامل، بر مشکلات فنی گوناگونی غلبه کرد و هم چنین محافظت از تنوع زیستی را موردتوجه قرار داد؛ همچون این که امکان ورود پرندگان مهاجر به این مناطق فراهم و گذرگاه های گوناگونی برای تسهیل مهاجرت ماهی ها ساخته شد.
عکس هوایی که در ۲۶ آگوست ۲۰۲۲ گرفته شده است؛
رودخانه زرد در راه مرکزی پروژه انتقال آب از جنوب به استان هنان (شمال چین)
را نشان میدهد.
آیا این پروژه عظیم در آبرسانی به نواحی خشک، موفق عمل کرده است؟
بر اساس آخرین آمارها، تا کنون حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب آب از راه این سه مسیر از جنوب چین به سرزمین های خشک شمالی آن منتقل شده است. این ابرپروژه، افزون بر این که بهره برداری از منابع آب زیرزمینی را تا حد قابل توجهی کاهش داده، بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ به طور متوسط باعث افزایش ۲۳ سانتی متری سطح منابع زیرزمینی کم عمق در شمال چین شده است. هم چنین سطح آب های زیرزمینی در دشت های پکن برای ششمین سال متوالی بالا رفته است.
گفتنی است طی این پروژه، ۱۴۰ میلیون نفر از ساکنان مناطق خشک در شمال چین، از نعمت آب بهره مند شده اند.
ماجرای پروژه انتقال آب در عربستان از چه قرار است؟
تابستان سال جاری هم عربستان سعودی هدفی را برای دستیابی به بهره گیری صد درصد از فاضلاب شهریِ تصفیه شده تا سال ۲۰۲۵ تعیین کرد. به دنبال این طرح، مرکز پیشبینی آب و هوای فضایی (SWPC) به دنبال افزایش تدریجی مشارکت بخش خصوصی در تولید آب شیرین شده تا سال ۲۰۳۰ است.
هدف از این پروژه، انتقال روزانه ۱۲۰ مگا لیتر آب تصفیه شده از شعیبه به جده، منا و قائزه و هم چنین از مکه به طائف است.
سیستم انتقال آب شعیبه-جده شامل یک ایستگاه پمپاژ جدید در شعیبه و دو خط لوله فولادی به مجتمع مخزن آب در جده است. علاوه بر این، ظرفیت پمپاژ در شعیبه دو برابر شده، سه ایستگاه پمپاژ بین مکه و طائف ارتقا یافته و دو ایستگاه پمپاژ تقویت کننده جدید برای پشتیبانی از شبکه انتقال عرضه شده است.
در این طرح، آب تصفیه شده از راه یک خط لوله فولادی جوش داده شده به قطر، که تقریبا ۳۰ کیلومتر از راه توسعه شهری در جده و ۹۲ کیلومتر در صحرا را پوشش می دهد، منتقل می شود. ارتقای دسترسی به آب تصفیه شده، به بهبود زندگی افراد ساکن در مناطق خشک تر عربستان کمک می نماید.
منابع: water-technology، globaltimes، chinadaily، factsanddetails، arabnews، bv.com
۴۷۲۳۲
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب