یك حساب سرانگشتی از به صرفه بودن فیلتردوده یا اتوبوس نو
گل بخر: با ۵۰۰ میلیارد تومان چند فیلتر دوده می توان خرید؟ نصب فیلتر دوده روی ۱۰ هزار اتوبوس تا چند درصد موجب كاهش آلودگی هوا می شود؟ با ۵۰۰ میلیارد تومان چه تعداد اتوبوس نو می توان تهیه كرد؟ آیا هم اكنون امكان مالی و فنی برای نوسازی همه اتوبوس های فرسوده تهران وجود دارد؟ اینها سئوالاتی است درباره فیلتر دوده و اتوبوس نو و سرنوشت یك انتخاب اثرگذار. یك كارشناس حوزه آلودگی هوا و خودرو به این سئوالات ایسنا پاسخ می دهد.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا، در حالی آغازین ماه از فصل زمستان را می گذرانیم كه شاخص غلظت آلاینده ها در برخی از شهرها همچون تهران بالا رفته و هوا آلوده است. طی سال های اخیر كمتر مسئولی بوده كه در مورد خطرات ناشی از آلودگی هوا برای سلامتی و جان مردم و لزوم حل این بحران سخنرانی نكرده باشد اما متاسفانه شاهدیم كه برخی از اینها به پای عمل كه می رسند، نه تنها همه این حرف ها را فراموش می كنند بلكه چوب لای چرخ حل معضلات آلودگی هوا هم می گذارند و حتی بعضی از این تصمیم گیران در مقابل حرف های غیر علمی سكوت می كنند.
مصداق بارز این وضع را می توانیم در عملكرد اخیر شورای شهر تهران ببینیم؛ شورایی كه حدود سه هفته پیش در جریان بررسی بودجه توسعه حمل و نقل و تخصیص ۳۰۰۰ میلیارد تومان از محل فروش اوراق مشاركت، ردیف بودجه خرید فیلتر دوده را برای اتوبوس ها حذف و اعلام نمود: بهتر است به جای نصب فیلتر دوده روی اتوبوس های كاركرده، اتوبوس های نو خریداری شود. در این زمینه علی اعطا - سخنگوی شورای شهر - ضمن دفاع از عملكرد شورای شهر در حذف بودجه فیلتر دوده اصرار كرد كه «نصب فیلتر دوده روی اتوبوس های فرسوده یك انتخاب ایده آل نیست و انتظار می رود مسئله نوسازی ناوگان اتوبوسرانی از راه دولت حل شود و نه نصب فیلتر جاذب دوده روی اتوبوس های فرسوده.»
پیشنهاد شورای شهر تهران برای كاهش آلودگی هوا، در نگاه اول قابل قبول و منطقی به نظر می آید كه به جای خرید فیلتر دوده و نصب آن روی اتوبوس های فرسوده و كاركرده، اتوبوس های نو خریداری شود اما با كمی تدقیق این سئوال در ذهن شكل می گیرد كه آیا هم اكنون توان مالی كافی برای نوسازی كلیه ناوگان اتوبوسرانی تهران وجود دارد؟ و با بودجه فیلتر دوده چه تعداد اتوبوس نو می توان برای تهران فراهم كرد؟. محمدعلی احترام - عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی - به ایسنا می گوید: با عنایت به شرایط مالی موجود در تهران و در كشور امكان نوسازی كلیه ناوگان یزلی تهران وجود ندارد بدین سبب فیلتر دوده موثرترین و به صرفه ترین راهكار برای كاهش آلودگی ناشی از اتوبوس ها است.
فیلتر دوده چند؟
احترام با اشاره به اینكه قیمت هر فیلتر دوده با دلار كنونی ۵۰ میلیون تومان است می گوید: با ۵۰۰ میلیارد تومانی كه قرار بود از محل فروش اوراق مشاركت به منظور خرید فیلتر دوده برای اتوبوس های كاركرده تهران تخصیص یابد، می توان ۱۰ هزار فیلتر خریداری كرد كه این تعداد كل ناوگان دیزلی تهران را پوشش می دهد و تا ۴۰ درصد در كاهش آلودگی هوای ناشی از این خودروها موثر خواهد بود.
او افزود: اگر مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان برای نوسازی اتوبوس هزینه شود، تنها می توان ۳۰۰ تا ۵۰۰ اتوبوس نو برای تهران تهیه كرد كه طبیعتا این تعداد اتوبوس به هیچ وجه پاسخگوی شهری با این مساحت و جمعیت نخواهد بود. ضمن اینكه هم اكنون در پایتخت ۲۵۰۰ اتوبوس بالای ۱۰ سال وجود دارد و ۴۰۰۰ اتوبوس در مرز سن فرسودگی قرار دارند بدین سبب واضح است كه نوسازی ۵۰۰ اتوبوس دردی از تهران دوا نمی كند و آلودگی كاهش نمی یابد.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا، در مورد نوسازی اتوبوس های تهران به جای خرید فیلتر دوده و نصب آن روی اتوبوس های كاركرده، یوسف رشیدی - متخصص آلاینده های محیط زیست - هم به ایسنا می گوید: اگر شورای شهر تهران اعلام نماید كه همه خودروهای فرسوده جمع آوری و خودروهای نو جایگزین آن می شود، اتفاق خوبی است و به صورت قطع بهترین و ایده آل ترین حالت این است كه به جای اتوبوس های فرسوده، «اتوبوس های نو» مجهز به فیلتر دوده وارد نماییم اما باید با نگاه منطقی و واقع بینانه این سئوال را بپرسیم كه تا چه حد توان مالی برای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی وجود دارد؟
به گفته این استاد دانشگاه شهید بهشتی، رویكرد واقع بینانه نشان داده است كه اتوبوس های موجود در تهران حداقل باید تا ۱۰، ۱۵ سال آینده هم كار كنند و امكان مالی برای از رده خارج كردن آنها وجود ندارد بدین سبب در شهری مثل تهران چاره ای نداریم جز نصب فیلتر دوده روی اتوبوس های كاركرده.
پیش از این هم مهدی دوزندگان - كارشناس ارشد مكانیك - در گفت وگو با ایسنا با اشاره به لزوم نصب فیلتر دوده روی اتوبوس های كاركرده، گفته بود كه در شرایط فعلی حتی اگر همه خودروهای دیزلی نو با فیلتر دوده تولید و وارد بازار شوند، به سبب وجود ناوگان دیزلی موجود و نبود بودجه كافی برای نوسازی كل این ناوگان، بهبود كیفیت هوا در بین مدت ممكن نیست بدین سبب راه حل منطقی برای حل چالش خودروهای دیزلی، جایگزینی ناوگان بسیار فرسوده با خودروهای مجهز به فیلتر دوده و تجهیز سایر خودروهای كاركرده به فیلتر دوده است.
جالب اینكه هفته گذشته در جریان سی و چهارمین جلسه كارگروه ملی كاهش آلودگی هوا - كه در سازمان محیط حفاظت زیست برگزار گردید - نوسازی ناوگان فرسوده در دستور كار این كارگروه بود كه نماینده وزارت صنعت به وجود مشكلات پیش روی صنعت برای نوسازی اشاره نمود و اظهار داشت: دغدغه هایی در حوزه نوسازی وجود دارد همین طور هم اكنون به سبب تحریم ها، امكان خرید و فروش قطعه وجود ندارد و همین سوژه هم موانعی را برای نوسازی به وجود آورده است.
افزون بر این در همین جلسه پوریا محمدیان - مدیركل دفتر حمل و نقل و ترافیك و دبیرشورای عالی هماهنگی ترافیك شهرهای كشور- گفته بود كه به سبب وجود مشكلات مالی و كمبود اعتبارات لازم است بازسازی را جایگزین نوسازی نماییم.
با این اوصاف این پرسش بزرگ مطرح میگردد كه چرا با وجود اینكه بارها بر این مساله تاكید گردیده است كه دولت هم اكنون توان مالی كافی برای خرید اتوبوس های نو ندارد، شورای شهر همچنان از انجام وظایف خود در حوزه كاهش آلودگی هوا شانه خالی و اعلام می كند كه شورا بودجه فیلتر دوده را حذف می كند و به جای آن دولت باید به خرید اتوبوس های نو اقدام نماید. آیا نباید در چنین شرایطی اقتصادی، همه دستگاه ها و نهادها شامل دولت و شورا و شهرداری وحدت عمل داشته باشند و با وجود كمبود بودجه در امتداد كاهش آلودگی هوا قدم بردارند؟
در این میان، باید یادآوری شود كه «نصب فیلتر دوده» و «خرید اتوبوس های نو»، دو سوژه مجزا هستند و از سال ها پیش برنامه ریزی های مجزایی هم برای هر یك از این موارد پیش بینی شده است، اساسا اجرای یكی از این دو مصوبه نافی دیگری نیست و دستگاه های متولی همچون شهرداری تهران، وزارت كشور و خصوصاً سازمان محیط زیست باید پیگیر اجرای تعهدات خود در زمینه نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و نصب فیلتر دوده در امتداد كاهش آلودگی هوا باشند.
ایسنا- زینب رحیمی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب