روایتی از تخریب ده ها ساله جنگل های ایران
پیشرفت تکنولوژی ماهواره ای در دهه های اخیر نقش بسیار مهمی در پایش دقیق عرصه های طبیعی و آنالیز تغییر کاربری ها بخاطر دخالت های بشری و فعالیتهای توسعه ای داشته است.
بر این اساس، اطلاعات بسیار ارزشمندی بتازگی در دانشگاه مریلند پیرامون تغییرات عرصه های جنگلی در سرتاسر دنیا بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ میلادی ( ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۸ شمسی ) برمبنای داده های ماهواره لندست (landsat) به روز رسانی شده که حاوی نکات قابل توجهی است. در این نوشته قصد ارزیابی صحت این اطلاعات در مقیاس جزیی و محلی را ندارم که مسلما عاری از خطا نیستند. اما درهمین مقیاس کلی این اطلاعات حاوی نکات مثبت و منفی بسیاری است که می تواند بستر مناسبی جهت تصمیم گیری های مدیریتی و اصلاح سیاست های گذشته در مدیریت منابع طبیعی را فراهم آورد. نگاهی به این اطلاعات نشان میدهد که متاسفانه در هر سه استان گلستان، مازندران و گیلان در دهه گذشته میزان از دست رفتن جنگل و پوشش گیاهی (forest loss) بر میزان احیا و گسترش آن (forest gain)چیرگی داشته است. البته نرخ از دست رفت پوشش گیاهی ثابت نبوده و بسته به شرایط آب و هوایی و دخالت های بشری در سالیان مختلف متفاوت هست. بعنوان مثال بنظر می رسد استان مازندران در سال ۱۳۹۱ شمسی بیشترازسه برابر متوسط سالهای گذشته خود پوشش گیاهی و جنگلی خودرا از دست داده است. استان گلستان نیز در سال های ۱۳۸۰، ۱۳۸۱ و ۱۳۸۷ گرفتار پیک های بزرگی ناشی از دست رفتن پوشش جنگلی خود شده است. در استان گیلان نیز تخریب های زیادی در وضعیت پوشش جنگلی در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۸۹ مشاهده می شود، هرچند بنظر می رسد در میان سه استان فوق وضعیت گیلان از مازندران و گلستان بهتر هست. نکته قابل توجه و کمی امیدوار کننده در این گراف ها روند نزولی میزان کاهش پوشش های جنگلی در سالهای اخیر هست که شاید یکی از دلیلهای ان اعمال سیاست هایی مانند تنفس جنگل در سالهای اخیر جهت حفظ و نگهداری جنگل های باارزش هیرکانی است. اعمال این سیاست ها البته هنوز منجر به معکوس شدن روند نابودی جنگل ها نشده و هیچ یک از مناطق جنگلی متاسفانه افزایشی در سطح جنگلی خود نشان نمی دهد. این مشکل البته فقط محدود به این استانها نیست و در کل کشور نیز روند افزایشی در سطح پوشش های جنگلی ملاحظه نمی گردد. به امید آنکه روزی در آینده با اجرای سیاست های درست تر و سختگیرانه تر جهت احیا پوشش های جنگلی و پرهیز از بتن ایسم مخرب و جنون وار به بهانه های واهی مانند سد و انتقال آب و ویلا سازی و... بتوان روند مثبتی در افزایش سطح جنگل های باارزش هیرکانی مشاهده کرد تا بدین سان هم وضعیت مناسبی به لحاظ پوشش های جنگلی در استان های حاشیه دریای کاسپین ایجاد شود و هم تاب آوری مردمان ساکن این نواحی نسبت به حوادثی مانند سیل و زمین لغزش افزایش یابد. میزان از دست رفتن پوشش جنگلی در استان مازندران برمبنای داده های هانسن میزان از دست رفتن پوشش جنگلی در استان گیلان برمبنای داده های هانسن میزان از دست رفتن پوشش جنگلی در استان گلستان برمبنای داده های هانسن منابع: Source: Hansen/UMD/Google/USGS/NASA http: //earthenginepartners.appspot.com/science-۲۰۱۳-global-forest/download_v۱.۷.html *محقق مرکز علوم تحقیقات زمین آلمان ۲۳۵۲۳۷
منبع: گل بخر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب