سرنوشت حیوانات در باغ وحش های ایران مرگ
«این خبر حدودا برای هیچ کسی تازگی نداشت، چونکه در هفته ها و ماه های قبلی، بارها اتفاقاتی مشابه آن رخ داده بود، بهمن 99؛ مریضی هیرمان شیر ایرانی، آذر 99؛ مرگ ماده ببر باغ وحش ارم، آبان 99؛ مرگ شامپانزه باغ ارم، دی 98؛ مرگ زرافه و ببر باغ وحش صفادشت، مرداد 98؛ مرگ توله ببرهای باغ وحش مشهد و...»
نیو صدر: باغ وحش ها، مجموعه هایی که که بعنوان محل نگه داری از حیوانات معیین می شوند، چند سالی است که دیگر کشتارگاه حیات وحش ایران تبدیل گشته اند.
کار به جایی رسیده است که حدودا هر ماه و گاهی هر هفته، خبر از مرگ گونه ای در باغ وحش ها رسانه ای می شود؛ شیر، خرس، شامپانزه و... برای مثال چند روز پیش روزنامه «پیام ما» آگاهی داد که تمام پرنده های باغ پرندگان قم، به خاطر شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان معدوم شده اند.
البته شهرداری قم این مساله را تایید یا تکذیب نکرد و از "کنترل کامل بیماری در باغ پرندگان قم" آگاهی داد و اعلام نمود که "کمتر از ۲۰ درصد پرندگان در معرض خطر قرار گرفتند".
این خبر حدودا برای هیچ کسی تازگی نداشت، چونکه در هفته ها و ماه های قبل، بارها اتفاقاتی مشابه آن رخ داده بود، بهمن ۹۹؛ مریضی هیرمان شیر ایرانی، آذر ۹۹؛ مرگ ماده ببر باغ وحش ارم، آبان ۹۹؛ مرگ شامپانزه باغ ارم، دی ۹۸؛ مرگ زرافه و ببر باغ وحش صفادشت، مرداد ۹۸؛ مرگ توله ببرهای باغ وحش مشهد و...
بحران بدون آمار در باغ وحش ها
این ها موارد رسانه ای شده از تلفات حیوانات در باغ وحش های هستند و همگی نشانه هایی از وجود یک وضعیت بحرانی، در باغ وحش های کشور می دهند، بااینکه آمار دقیقی از عمق این بحران وجود ندارد.
این در حالی است که باغ وحش ها و مراکز نگه داری از حیوانات وظیفه دارند هر سه ما یک دفعه آمارهایشان را به سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان دامپزشکی در هر استان اعلام کنند، چونکه این مجموعه ها تنها با مجوزهای این دو سازمان اجازه کار دارند.
عبدالله سالاری، مدیرعامل انجمن حامیان و پژوهشگران حیات وحش، در این رابطه به خبرآنلاین می گوید: «وقتی که آمار شفاف نیست، اصلا مشخص نمی گردد این اتفاق به چه شدتی رخ می دهد. در صورت وجود آمار می توانیم میزان تلفات در باغ وحش های کشور را با استاندارد جهانی مقایسه نماییم. ما در این رابطه نیاز به شفاف سازی داریم چونکه پایه و اساس علم حیات وحش آمار است.»
اگرچه بخاطر عدم اعلام آمار، تعداد حیوانات تلف شده در باغ وحش های کشور مشخص نیستند، اما اتفاقاتی که در سالهای اخیر در باغ وحش های کشور رخ داد با انتقادات بسیار زیادی از طرف کارشناسان همراه شده است.
بیشتر بخوانید: واکنش سازمان محیط زیست به مرگ شامپانزه باغ وحش ارم
باغ وحش ها تعطیل نشوند، اما...
حتی مدتی پیش بسیاری کنشگران محیط زیست کشور با اشاره به این که باغ وحش های ایران استانداردهای لازم را اصلا رعایت نمی کنند، خواهان تعطیلی آنها شده بودند. تعطیلی که شاید منجر به کاهش تلفات حیات وحش در کشور باشد. قبلا هم برخی از باغ وحش ها در استان های مختلف تعطیل شده بودند، اما این دفعه کارشناسان خواهان تعطیلی همگانی آنها شده اند.
از سوی دیگر، تعدادی از کارشناسان معتقد هستند که باغ وحش ها کارکرد مهمی دارند و ادامه کار آنها به شکل استاندارد ضروری می باشد.
سالاری می گوید: «به طور کلی باغ وحش ها و مراکز نگه داری می توانند، دو جایگاه خیلی ویژه داشته باشند، یک نقش آنها تیمارداری گونه های مصدوم و لطمه دیده و نگه داری از گونه هایی است که دیگر قابلیت بازگشت به طبیعت را از طرفی در سراسر دنیا باغ وحش ها مرکز آموزش، تحقیقات و پژوهش در حوزه حیات وحش هستند، به همین وجود دلیل باغ وحش و مرکز نگه داری نیاز حیوانات لازم است، اما شرایطشان باید استاندارد باشد. اما این روزها بیشتر باغ وحش های ما بحث اقتصادی را در اولویت قرار داده اند.»
دستورالعمل های قدیمی که سازمان محیط زیست قصد تغییرشان را ندارند
درباره علت استاندارد نبودن وضعیت شرایط باغ وحش ها در کشور اختلاف نظرهای مختلفی وجود دارد، برخی مسئولان می گویند باغ وحش ها در رعایت دستورالعمل ها کوتاهی می کنند، اما تعدادی از کارشناسان هم مشکل را در همان دستورالعمل ها می دانند.
سالاری توضیح می دهد: «مسئله اساسی عدم آگاهی مسئولین فنی و مدیران باغ وحش ها در حوزه مدیریت جایگاه ها و حیات وحش در باغ وحش هاست، البته آنها هم تقصیری ندارند، آنها کاری را می کنند که در دستورالعمل هایشان نوشته شده است و وقتی آنرا رعایت می کنند، دیگر هیچ چیز بیشتری نمی توانیم به آنها بگوییم. این دستورالعمل های قدیمی باید اصلاح بشوند، پس از آن می توانیم مجموعه دارها را بازخواست نماییم.»
به نظر می رسد در دستورالعمل نحوه کارکرد باغ وحش ها خیلی از مسائل مختلف در نگه داری از حیوانات رعایت نشده است و تنها به مسائلی مثل ابعاد قفس هر حیوانان اشاره شده است و همین موضوع در از بین رفتن قسمتی از حیات وحش در سالهای اخیر نقش مهمی داشته است.
سالاری در این رابطه می گوید: «دستورالعمل ها در بخش مراقبت از حیات وحش بسیار بسیار ابتدایی هستند و با آن استانداردهای بین المللی که در آن رفاه حیوانات در نظر گرفته می شود، هیچ همخوانی ای ندارد. برای مثال یک بحثی به اسم محوطه سازی در جایگاه نگه داری حیات وحش وجود دارد و این مساله اصلا در این دستورالعمل های باغ وحش های کشور دیده نشده است. حتی ممکنست گاهی یک جایگاهی در باغ وحشی بطور داوطبانه و بر طبق استانداردهای بین الملل ایجاد شود اما علم استفاده از آن وجود ندارد و مثلا شاید مسئولین فنی در باغ وحش ندانند که این امکانات به چه کاری می آید.»
در واقع بنظر می رسد علت اصلی این بحران بدون آمار مرگ حیوانات در باغ وحش های کشور، دستورالعمل های قدیمی باشند که به روز رسانی نشده اند و حتی اجرای دقیق آنها هم گاهی فایده ای ندارد و بااینکه هر سال تعداد زیادی از جانوران در باغ وحش ها تلف می شوند، اما هنوز خبری از اصلاح دستورالعمل ها نیست.
سالاری می گوید: «اصول پایه ای در باغ وحش های کشور وجود دارد و دستورالعمل های بین المللی هم در بخش جایگاه ها وجود دارد، تنها ما باید این ها را بومی سازی نماییم و در کشور خود پیاده نماییم. این مساله مستلزم کمی زمان و هزینه است. این که چرا این اتفاق رخ نمی دهد را باید از مسئولان سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی بپرسید.»
۲۳۵۲۳۷
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب