شناسایی ۳۰۰ میلیون هكتار منشاء گرد و غبار خارجی
به گزارش گل بخر ایرنا نوشت: دبیر ستاد ملی مقابله با گردوغبار سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: در حال تهیه یک برنامه 10 ساله برای مقابله با کانون های داخلی گرد و غبار هستیم، در این برنامه وظیفه همه دستگاهها در 10 سال منتهی به سال 1410 مشخص می شود.
علی محمد طهماسبی دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: برای مقابله با گرد و غبار نخستین کاری که انجام دادیم منابع گرد و غباری داخل و خارج کشور را شناسایی کردیم، یعنی چشمه های غبارخیزی را در همه کشور از کوچکترین تا بزرگترین استانها مطالعه کردیم و بر این اساس حدود ۳۴.۶ میلیون هکتار کانون غبار خیز داخلی را شناسایی کردیم. وی ادامه داد: بر این اساس در استان های مختلف کانون های غبارخیزی از وسعت حدود هفت هزار هکتار تا ۵.۸ میلیون هکتار با شدت های مختلف پراکنده است که با رسیدن به این اطلاعات، استانها را باتوجه به شدت و ضعف اولویت بندی کردیم. طهماسبی گفت: از این ۳۴.۶ میلیون هکتار غبار خیز حدود ۲۰ درصد آن با شدت زیاد و خیلی زیاد است البته در استان های مختلف متفاوت می باشد، محاسبات نشان داد که از این وسعت سالانه حدود ۴.۲۲ میلیون تن غبارخیزی داریم بر این اساس طبق طراحی و اولویت بندی استانها اقدامات مختلفی را انجام دادیم. کاشت ۱۱۰ هزار هکتار نهال طهماسبی به اقدامات صورت گرفته در امتداد کاهش گرد و غبار اشاره نمود و اظهار داشت: همچون این اقدامات نهالکاری و بوته کاری حدود ۱۱۰ هزار هکتار از کانون های گرد و غباری در سه سال قبل است که با همکاری دستگاه های مرتبط خصوصاً سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری انجام شده است، بخشی هم که در مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست بود توسط این سازمان انجام شد، همین طور بیش از ۲ میلیون هکتار مدیریت چرای دام و قرق چه در مناطق تحت مدیریت چه در مناطق منابع ملی یعنی مراتعی که در اختیار وزارت کشاورزی است انجام شد که نتایج بسیار خوبی به همراه داشت. مدیریت کشاورزی حفاظتی وی افزود: حدود ۵۰ هزار هکتار کشاورزی حفاظتی در اراضی کشاورزی انجام دادیم چون حدود ۴.۵ میلیون هکتار از ۳۴.۶ هکتار کانون های غبار خیز، کشاورزی است، وقتی کشاورز زمین را شخم می زند در فاصله تا زمان کاشت غبار به هوا بلند می شود، یا سال هایی که زمین آیش است و برای استراحت و تجدید قوا کاشته نمی گردد، همین طور زمین هایی که رها شده اند، تمام اینها کانون های گردو غباری هستند که اگر کشت کنند و سبز شود دیگر غبارخیزی نخواهند داشت، مدیریت این بخش خیلی مهمست چون بیشترین خسارت را از این ناحیه می بینیم چون عناصر ریزدانه خاک از بین می رود و حاصلخیزی خاک کاهش پیدا می کند و به دنبال آن شاهد کم شدن تولید خواهیم بود. انجام ۳۰۰ کیلومتر لایروبی و ۳ هزار هکتار بادشکن دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: اصلاح بر روی مجاری آبی هم از دیگر اقدامات صورت گرفته بود بطوریکه با اصلاح این مجاری آب به آسانی در زمین و مزارع پخش می شود که بر این اساس حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر لایروبی مناطق انجام شد. وی ادامه داد: در این میان حدود یک میلیون و ۴۶۰ هزار هکتار از تالاب ها منشاء گرد و غبار هستند که با لایروبی صورت گرفته آب مورد نیاز تالاب ها آسان تر و بدون مانع وارد بستر تالاب ها می شود، البته این آمار مربوط به سال قبل است و احیانا باتوجه به بارندگی های اخیرتا حدودی از وسعت غبارخیزی تالاب ها کاسته شده است. طهماسبی با اشاره به اینکه در سه سال و نیم گذشته حدود ۳ هزار کیلومتر بادشکن زنده و غیر زنده ایجاد کردیم اظهار داشت: در حقیقت همان کاشت نهال است اما تفاوت باد شکن زنده این است که معمولا در اطراف مزارع و در یک تا دو ردیف انجام می شود اما نهال کاری در مناطق غبار خیز در وسعت زیاد انجام می شود. افزایش ایستگاه های اندازه گیری گرد و غبار وی گفت: ۱۸۸ ایستگاه اندازه گیری و پایش غبار را راهبری کردیم و در طول این مدت حدود ۶۰ ایستگاه به ناوگان اندازه گیری اضافه کردیم که می توانند ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون و کمتر از ۱۰ میکرون را اندازه گیری کنند، اقدام خوبی که شده این است که این ایستگاه ها را دورافتاده ترین و غبارخیزترین مناطق مستقر کردیم چون یک بررسی اولیه که انجام داده بودیم نشان داد که سنخیتی بین پراکنش ایستگاه ها با مراکز غبار خیز وجود ندارد بیشتر در مراکز استانها یا مناطق کمتر غبارخیز که اعتبار بیشتری داشتند متمرکز شده بودند که میان این پراکنش تناسب ایجاد کردیم. تهیه برنامه ۱۰ ساله مدیریت کانون های گرد و غبار دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: همین طور در حال تهیه یک برنامه ۱۰ ساله برمبنای کانون های داخلی گرد و غبار هستیم، در این برنامه وظیفه تمام دستگاهها در ۱۰ سال منتهی به سال ۱۴۱۰ مشخص می شود که در حال انجام می باشد، در آن میزان اعتبار، حجم عملیات، پراکنش کارهایی که باید صورت گیرد و نوع کارها مشخص می شود. وی گفت: در ۳ سال قبل کارها برمبنای شناخت و انسجام خاصی پیگیری شده است که نتیجه آن کاهش محسوس روزهای گرد و غباری در کشور است، مثلا دو استان خیلی مهم از لحاظ گرد و غبار مانند سیستان و بلوچستان و خوزستان را در ۴ سال قبل بطور مداوم رصد کردیم که بررسی ها نشان میدهد تعداد روزهای توام با گرد و غبار و دید افقی آنها بسیار بهبود یافته است، البته بخشی مربوط به اقلیم است اما واقعا یک بخش هایی خصوصاً در خوزستان در اثر اقدامات صورت گرفته است. وی اشاره کرد: برای مقابله با گرد و غبار تغییر رویه ای ایجاد کردیم یعنی آمدیم اقدامات کم هزینه اما اثر بخش تر را برجسته کردیم مانند مدیریت چرای دام و قرق، درست است که یک مساله اجتماعی و کار دراین زمینه مشکل است اما چون کم هزینه بود روی آن کار کردیم و نتیجه هم داد. تغییر رویکرد از مقابله به مدیریت و سازگاری طهماسبی با اشاره به اینکه حالا برمبنای بخشنامه ای که دولت ابلاغ کرده بود کار می نماییم اظهار داشت: البته رویکرد این بخشنامه فقط مقابله بود و ما به جهت اینکه بتوانیم مسیری را برای انجام کارهای پیشگیرانه، هشدار دهنده و اصلاحی باز نماییم به بخشنامه اصلاحیه ای دادیم که مراحل آن در حال پیموده شدن است، در کمیسیون زیربنایی دولت کارهایش انجام شده و به زودی ابلاغ می شود، در این اصلاحیه بیشتر رویکرد به سمت مشارکت با بهره بردار است نه اینکه فقط دولت به تنهایی اقدام نماید. وی افزود: بر این اساس اسم بخشنامه قبلی که " بخشنامه مقابله " بود یعنی فقط رویکرد آن به سمت مقابله متمرکز بود را به " بخشنامه مدیریت، سازگاری و مقابله " تغییر دادیم چون در طول این مدت به این نتیجه رسیدیم که مقابله به تنهایی جواب نمی دهد. وی ادامه داد: این اقدامات و روند شناسایی کانون های غبارخیزی داخلی را با همکاری دستگاه های مرتبط مانند سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدن انجام دادیم. شناسایی ۳۰۰ میلیون هکتار منشاء گرد و غبار خارجی طهماسبی درباره کانون های خارجی اظهار داشت: برمبنای مطالعات منشاء یابی خارجی حدود ۳۰۰ میلیون هکتار اطراف ما مناطق غبار خیز وجود دارد و قسمت عمده آن باتوجه به جریانات جوی به سمت کشور ما گسیل می شود، از شمال شرق کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، افغانستان، پاکستان و از سمت جنوب، جنوب غرب و غرب کشورهای عراق، سوریه، عربستان و اردن هستند که باتوجه به فصل های مختلف گرد و غبار آنها به سمت کشور ما می آید. وی ادامه داد: برای مقابله با این گرد و غبارهای خارجی، برنامه عمل گرد و غبار خارجی را در دستور کار داریم، با کشورهای همسایه خیلی رایزنی کردیم، تا حدودی هم زمینه را فراهم کردیم اما کشورهای هدف ما بحث مربوط به گرد و غبار اصلا اولویتشان نیست به حدی مساله دارند که به مقوله گرد و غبار ورود نمی کنند خیلی سعی کردیم جلسات مختلفی داشتیم اما نتیجه چندانی نداشت. دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اشاره کرد: اما به جهت اینکه دستمان پر باشد، برنامه عملی منطبق بر آن ۳۰۰ میلیون هکتار مناطق گردو غبار خیز تهیه کردیم، یعنی کشورها را به ۴ ناحیه شمال شرقی، شرق، جنوب غربی و غرب تقسیم کردیم و دنبال این هستیم که با هر کدام از کشورها و ناحیه ها یک زیر برنامه تهیه نماییم که در حال انجام هستیم، تلاش می شود اردیبشهت تا خرداد سال آینده تمام شود. وی گفت: باتوجه به شرایط موجود تلاش و اولویت ما انجام اقدامات داخلی است تا در بخش خارجی حرفی برای گفتن داشته باشیم بدین جهت در سه سال قبل بیشتر تمرکز ما بر کانون های داخلی بود. اعتبارات مقابله با گرد و غبار کاهش نیابد طهماسبی اظهار داشت: در سه سال قبل که امسال سال چهارم است در مجموع حدود ۳۷۰ میلیون یورو برای مقابله با گرد و غبار هزینه کردیم البته سالهای اول و دوم یعنی ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ برمبنای دلار بود و سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ بر حسب یورو تخصیص یافت، با این حساب چیزی حدود ۳۷۰ یورو - دلار از صندوق توسعه ملی برای انجام اقدامات مقابله با گرد و غبار برداشت شده که از این مقدار ۳۰ درصد آن برای مقاوم سازی سیستم برق در مقابله با گرد و غبار اختصاص یافته است و ۷۰ درصد دیگر هم برای صرف این اقدامات شد. وی گفت: چون با اقدامات صورت گرفته وضعیت گرد و غبار تا حدودی بهتر شده مقداری اعتبارات کم شد مثلا سال ۹۸ حدود ۱۰۰ میلیون یورو اعتبار داشتیم اما در بودجه سال آینده ۲۰ میلیون یورو در نظر گرفته شده که ۳۰ درصد آن هم برای سیستم برق اختصاص می یابد. دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اشاره کرد: نباید اعتبارات کم شود چون اقدامات صورت گرفته به مراقبت نیاز دارد، اگر به حال خود رها شوند باردیگر گرد و غبار باز خواهد گشت، برای این منظور با سازمان برنامه و بودجه مکاتبات زیادی داشتیم که امیدواریم نتیجه بخش باشد. ۲۳۵۲۳۷
منبع: golbekhar.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب